Onlar görülmeyen emeğin mağdurları; Kıraathane işletmecisi

Vaka sayılarının artması nedeniyle hükümet koronavirüsle mücadelede yeni tedbirler aldı. Alınan tedbirlerle beraber hükümet tam kapanma uygulamasına geçti. Tam kapanma uygulamasıyla fabrikalar hala çalışıp patronlar bu süreçte kârına kâr katmaya devam ederken esnaf kepenk kapatmak zorunda kaldı.  

Bu süreçte hükümet, çeşitli yardımlarla esnafa destek olacağını açıklamıştı. Ancak hükümet, esnafa destek olmak bir yana dursun, var olan geçim kapılarını da çeşitli yasaklarla kapattı. Verdiği yardım ise esnafın faturalarını ödemeye bile yetmeyecek komik rakamlardı.

BursaMuhalif olarak hazırladığımız yazı dizisinin üçüncü konusu dükkanını kapatmak zorunda kalan kırathane işletmecisiyle pandemide yaşadığı sorunları konuştuk.

2015 yılında kırathane işletmeye başlayan Serdar Doğan, pandemiyle beraber dükkanını kapatmak zorunda kaldığını ve kazancının tamamının kaybolduğunu söyledi.

Kıraathaneler sanki virüs dağıtıyormuş gibi algı oluşturdular

Bir yıldan fazla bir zamandır dükkanının kapalı kaldığı ve açılma olduğu zamanda oyun oynatamadığı için işlerinin etkilendiğini söyleyen kıraathane işletmecisi Serdar Doğan, “İnsanların oyun oynadığı, kafa dağıttıkları bir ortam kahve ortamı. Bu süreçte kahvehaneler sanki virüs dağıtıyormuş gibi algı oluşturdular. Ülkemiz insanı malum herkese inanabilen insanlar olduğu için bu süreç bizi çok etkiledi.” dedi.

Hükümetin bir yıllık süreçte sadece üç ay boyunca bin liralık yardım yaptığını ve ne belediye ne de esnaf odasının hiçbir yardım yapmadığını ifade eden Doğan, her yere başvuru yapmasına rağmen hiçbir olumlu dönüş alamadığını belirtti.

Biz 4 kişi bir araya gelemezken onlar yirmi bin kişilik kongreler yaptılar

Kırathanesi kapalı kalmasından kaynaklı iş yapamadığı için günlük işlere gidip geçimini sağlamaya çalıştığını vurgulayan Doğan, “Yaptığım günlük işlerde işe çok hakim olmadığım için ezildim ve ona göre para aldım. Bu bir yılda cam silme, montaj, inşaat gibi işlerde çalıştım. Günlük işlerde aldığım parayla nasıl geçinilir siz daha iyi bilirsiniz. Ülkenin durumu belli. Adalet yok, adalet olsaydı böyle olmazdı. Turizm yerleri açık ama bizleri kapattılar. Biz kahvehanede 4 kişi bir araya gelemezken, dışarı çıkamazken, onlar yirmi bin kişiyle bir araya gelip kongre yaptılar. Benim kahvem kapalı şu an ama yarın öbür gün bana gelip diyecekler ki kahven durduğu için bunların parasını vereceksin diyecekler.” ifadelerini kullandı.

Pandemiden kaynaklı kırathanesi kapalı kaldığı için çocuklarının ihtiyaçlarını karşılayamadığını ve kredi çekmek zorunda kaldığını belirten Doğan, hem kredinin bittiğini hem de çocuklarının ihtiyaçlarını karşılayamadığını ve yaşanan süreçte çocuklarının da yıprandığını söyledi.

Dükkan kapalı olmasına rağmen kira ve faturalar işlemeye devam ediyor

Pandemi sürecinde hükümetin halkın bütün ihtiyaçlarını karşılaması gerektiğini dile getiren Doğan, “Markete ve pazara gittiğimizde, meyve ve sebzeye baktığımızda ne kadar pahalı olduğu ortada. Bunlara bakıldığında biz nasıl geçinelim? Verdikleri bin lira yardımla hiçbir şekilde geçinemiyoruz. Çektiğim kredi bitti ve ben de artık tükendim. Dükkanımın kirası işliyor, faturalarım gelmeye devam ediyor. Dükkan kapalıyken nasıl fatura geliyor diye sorduğumda verdikleri cevap bilmiyoruz oluyor. PTT’de çalışanlar benim borçlarıma taksit yapıldı diyor.” şeklinde yaşadığı zor durumu özetledi.

Kıraathanesi kapalı olan Serdar Doğan’ın eşi Dilek Doğan bu süreçte gelirlerinin düştüğünü ve giderlerinin arttığını söyledi.

Borcu borçla kapatıyoruz

Bir seneden fazla bir zamandır kahvehanelerinin kapalı olmasından kaynaklı eşine verilen bin liralık yardımla ihtiyaçlarını karşılayamadıklarını söyleyen Dilek Doğan, “ Esnafa verilen destek parasını bir sene boyunca vermiş olsalardı biraz daha idare edebilirdik. Ne yapacağımızı bilmiyoruz. Borcu borçla kapatıyoruz. Pazara ve markete çıksanız ne kadar fiyatların uçuk olduğunu görürsünüz. Ne yapacağımızı bilmiyoruz.” dedi.

Kızım evde var diyorsun ama eve geldiğinde olmadığını anladığında ağlıyor

Hükümetin bu süreçte destek olması gerektiğini ve kapanmakla bu işlerin çözülemeyeceğini ifade eden Dilek Doğan, “Bir oğlum ve kızım var. Kızıma bez almak istiyorum, ekonomik olsun diyorum ama marketlerde fiyatlar uçmuş. Bu durumda nasıl yapacaksınız, nasıl çevireceksiniz? Anneye en zor gelen şey çocuk bir şey istediğinde alamam demek. Paranın olmadığını anlatamazsın ki. Kızım evde var dersin ama eve geldiğinde olmadığını anlayınca ağlar. Okullar kapalı, okula gidemiyor oğlum. Özel okula yazdırmak istiyorsun ama para yok, devlet okulunda ise eğitim sıfır. Nasıl gelecek hazırlayacağız onu da bilemiyoruz. “ diyerek pandemi sürecinde yaşadıklarını sorunları anlattı.

BursaMuhalif.com/Sibel Kahraman-İhsan Çelepkolu