Yeni Normalde Mesai Evden!

Pandemi süreci hayatımızın her alanını etkiledi ve değişikliklere sebep oldu. İş yaşantısında da, bulaş riskini azaltmak için evden çalışma modelinin gündeme geldiği bu dönemde, gün geçtikçe daha çok firma, daha az maliyetli ve daha verimli olduklarını düşündükleri bu modele geçiş yapıyor. İşverenler için avantajlı gözüken bu çalışma modeli çalışanların kafasında sosyal güvenlik hakları konusunda bazı soru işaretleri oluşturuyor. ‘Evden çalışma modeline geçilmesi iş hayatında ve çalışanların sosyal haklarında neleri değiştirir’ sorusunu Sosyal Güvenlik Uzmanı Özgür Erdursun’a sorduk. Erdursun, “Yasal haklar uygulanacak ve hiçbir kesinti olmayacaksa evden çalışma modeli olabilir” dedi.

EZGİ KAYI / BURSADA BUGÜN bursadabugun.com

Koronavirüs hayatımıza girdiğinden beri her alanda yaşam biçimimizi değiştirdi.

Bulaş riskini azaltmak adına pek çok firma esnek çalışma ve evden çalışma modeline geçtiğini açıkladı.

Microsoft, Twitter, Amazon gibi dünyaca ünlü şirketler çalışanlarına kalıcı olarak evden çalışma imkanı sundu.

Ülkemizin de en büyük şirketlerinden olan Koç Holding’in 30 bin ofis personelini kalıcı olarak evden çalıştıracağını açıklaması üzerine gündeme gelen bu çalışma modeli kafalarda bazı soru işaretleri oluşturdu.

Sosyal Güvenlik Uzmanı Özgür Erdursun, çalışanların yasal haklarının evden çalışma modelinde de güvence altına alınması gerektiğinin altını çizdi.

 

ÇALIŞANLARIN AKLINDA ‘YASAL HAKLAR TAM OLARAK VERİLECEK Mİ’ SORUSU VAR

Özgür Erdursun, her geçen gün daha fazla şirketin evden çalışma modeline geçiş yaptığını ancak çalışanlar için bu modelin bazı soru işaretleri oluşturduğunu vurguladı. Erdursun, “Pandemiyle beraber son dönemlerde yalnızca ülkemizde değil Avrupa’da ve Amerika’da da büyük şirketler dahil olmak üzere çoğu şirket evden çalışma ve esnek çalışma modellerine geçtiler. Mesela Facebook 48 bin kişiyle uzaktan çalışma modeliyle 2021 yılının temmuz ayına kadar çalışacak. Ülkemizde büyük firmalar açıklamalar yapıyor, 30 bin çalışanını uzaktan çalıştıracağını söyleyenler var. Hizmet sektöründe özellikle büro işlerinde özellikle masa başı ya da bilgisayar başında iş yapacak olan kişileri esnek çalışma modeliyle çalışması artık yavaş yavaş hayatımıza girecek belki de kalıcı hale gelecek. Bundan sonraki süreçte de bu böyle devam edebilir çünkü özellikle büyük şehirlerde yaşayan insanlar artık bu şehrin karmaşasından, trafik sorunundan ve kendisini negatif etkileyen sorunlardan iş yapmaya fırsat bulamıyor. Günün belli bir saati yollarda geçiyor, ailesine zaman ayıramıyor, çocuklarına vakit ayıramıyor. Ama bu yeni çalışma modelleriyle bu kişiler evden çalışabilecek. Ancak çalışanlar, bu modele geçildiğinde ‘yasal haklarım tam olarak verilecek mi’ sorusuyla baş başa kalıyorlar. Yasal haklar uygulanacak ve hiçbir kesinti olmayacaksa evden çalışma modeli olabilir” dedi.

“BU MODELLER İLERLEYEN DÖNEMLERDE BELKİ DE YAŞAM TARZIMIZI DAHİ DEĞİŞTİREBİLİR”

“İnsanoğlu başlarda köylerde yaşıyordu ama sanayileşmeyle birlikte şehirlere akın ettiler” diyen Erdursun, “Yaklaşık 200 yıldır şehirlerin kalabalığı her geçen gün artmaya devam ediyor. Sürekli olarak kırsaldan büyük şehirlere göçler var. İnsanlar göç edip bilgisayarın başında oturup iş yapıyor. Bu insanlar aslında evde bilgisayarını açıp, internete bağlanıp çalışabilir. Bu tarzdaki iş modelleri bundan sonraki süreçte daha çok gelişecektir ve bu modeller ilerleyen dönemlerde belki de yaşam tarzımızı dahi değiştirebilir” ifadelerini kullanarak gelecekte bizim böyle çalışma modellerinin beklediğini hatırlattı.

“DÜŞEN MALİYETLERİN BİR KISMI ÇALIŞANLARIN MAAŞLARINA EK OLARAK YANSITILABİLİR”

Özgür Erdursun, esnek çalışma modellerinin devamının geleceğini ve bu modellerin kalıcı olacağını düşündüğünü şu sözlerle ifade etti: “Birçok kişi internetin çok hızlı gelişmesiyle, yan yana olmadan aynı iş yerinde olmadan işlerini halledebilir. Baktığınızda o iş yerinin bir maliyeti var, işe gitmenin, şehirde yaşamanın ayrı bir maliyeti var. Bu maliyetler de ücretlere vergilere aklımıza gelebilecek her şeye yansıyor. Evden çalışma modeline geçilmesiyle bu maliyetler hem düşecektir, hem de şehrin karmaşası azalacaktır. Avrupa’da ya da Amerika’da çalışanların aklına gelmese de Türkiye’de çalışan kesimin aklına esnek çalışma modeline geçilirse ‘acaba sosyal haklarımı, tazminatımı, yemek paramı alabilecek miyim’ soruları geliyor. Örneğin Mark Zuckerberg bu konuda çalışanlarını uzaktan çalışma modeline geçirince o kişilerin ihtiyaçlarını görebilmesi için bin dolar para ödedi. Uzaktan çalışma modeline geçmek işveren açısından maliyetin düşmesi demek. Gerçekten çalışan da düşünülürse, düşen maliyetlerin bir kısmı çalışanların maaşlarına ek olarak yansıtılabilir. Çünkü normal çalışma düzeninde bir merkezde iş yeri tutuluyor, buranın kirası vergisi, elektriği, suyu derken birçok masraf ortaya çıkıyor. Bu çalışma modeliyle bu masraflar kısılabilir. Avrupa’da ve Amerika’da esnek çalışma modeline geçişi biraz daha hızlı şekilde göreceğiz. Ülkemizde de en ünlü firmalar konuyla ilgili evden çalışma modeline geçtiğini açıkladı. Bunun devamının geleceğini düşünüyorum. Pandemi bitse dahi çalışma hayatında değişiklikler yaratacaktır.”