Eğitim Dünyasının İsminden Köy Enstitüleri Gerçeği

Gazetemizin Köşe Yazarı ve Danışmanlarından olan Eğitimci Yazar Zeki Baştürk Köy Enstitüleri’nin kuruluşunun 80’ci yılında evlerimize misafir oluyor. “Günümüz Gerçekliği ve Köy Enstitüleri Çalıştayı” katılacak olan Baştürk görüşlerini ve alınması gereken adımları anlatacak. Prof. Dr. Haluk Erdem’in moderatörlüğünde 50 civarında eğitim ve bilim insanının katılacağı çalıştay skp üzerinden gerçekleştirilecek.

Zeki Baştürk Kimdir?

1949 yılında İnegöl’ün Eymir köyünde dünyaya gelen Zeki Baştürk, Rize-Pazar, Bilecik, Bursa Anadolu ve Tophane Meslek liselerinde görev yaptıktan sonra Yıldırım İlçe Milli Eğitim Müdürü olarak emekli oldu.

Dolu dolu geçen yaşamının emeklilik kısmını kahve köşelerinde sürdürmek yerine, eğitime adanmış ömrünün sonraki döneminde de Çağdaş Eğitim Kooperatifi yöneticisi olarak, çağdaş insanların yetiştirilmesine katkıda bulunmaya devam etti.

Baştürk’ün babası Arifeye Köy Enstitüsü’nün yetiştirdiği ilk aydınlanmacılardan biri…

Kendisi de babasının geleneğini devam ettirerek, Adapazarı sınırları içinde bulunan Arifiye İlköğretmen Okulu’nda okudu önce…

Baştürk’ün ifadesiyle “Demokratik, katılımcı ve özgür bir eğitim” aldı orada…

İlgi alanlarına ve öğrencinin yeteneğine göre fırsatlar, olanaklar sunulan bir eğitim kurumuydu Arifiye yılları…

Şair Orhan Veli Kanık bile şiiriyle tanıklık eder bu okulun eski yıllarına:

“Arifiye!

Şoför durdu. ‘Enstitü Mektebi’ dedi.

Süleyman Edip Bey müdürün adı.

Bir yol da burada duralım;

Ellerinde nasır, yüzlerinde nur,

Yarına ümitle yürüyenlere

Bir selam uçuralım.”

1966-67 eğitim-öğretim yılında Arifiye’den sonra Çapa Yüksek Öğretmen Okulu’na gider Zeki Baştürk…

1968 kuşağının önemli insanlarıyla birlikte eğitim alır.

İbrahim Kaypakkaya gibi bir dönem gençlik önderi olan isimlerle aynı sıraları paylaşır.

(Kaypakkaya’nın kardeşi Ali Ekber ile de ben Basın Yayın Yüksekokulu’nda sınıf arkadaşlığı yaptım.)

Zeki Baştürk, daha sonra sağ görüşlü hocaların ağırlıklı olarak görev yaptığı İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türkoloji bölümünde eğitimine devam eder.

Mehmet Kaplan, Muharrem Ergin, Ali Nihat Tarlan, Faruk Timurtaş gibi hocalardan ders alır.

Zeki Baştürk, öğrencilik döneminde, internet çıkmadan popüler olan Meydan Larousse ansiklopedisi yazarlığı da yapar.

Orada çok sayıda sanatçı, aydınla tanışır, dostluk kurar.

Zeki Hoca, yaşam öyküsünün bu bölümünde 1968 kuşağının bazı eylem ve söylemlerine de yer verir.

Bir dönemin tanıklığı anlamında devrimci şarkıları, türküleri, marşları, sloganları kayda geçirir!

Zeki Baştürk, 12 Mart’ın karanlık günlerinde mezun olur ama ataması bir türlü yapılmaz.

1974 yılında kurulan Ecevit hükümetiyle birlikte Rize-Pazar Lisesi’ne öğretmen olarak atanır.

Çeşitli okullarda öğretmenlik yaptıktan sonra 1998 yılında Yıldırım İlçe Milli Eğitim Müdürü olur.

Burada da önemli işlere imza atar Zeki Hoca…

Yaptığı işlerden birinin altını çizmek isterim.

O dönemde İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü olarak, Yansımalar adlı dergi çıkardı.

İlk sayısı Mart 2002 tarihinde çıkan derginin yazarları arasında Bursa’nın tanınmış edebiyatçıları var.

Şaban Akbaba, Halime Yıldız gibi isimlerin yazdığı derginin kapağında kırmızı beyaz Türk Bayrağı üzerine “Özgürlük ve bağımsızlık düşüncede başlar” sözlerini görmek mümkün…

Zeki Baştürk, yazdığı bu kitapta sadece anılarını kaleme almadı.

Aynı zamanda öğretmen yetiştirme okullarının tarihi konusunda da bilgiler verdi.

Zeki Baştürk, 2017 yılı içinde 3 kitap yayımladı. Eğitime adanmış Yaşamdan Yansımalar kitabı Baştürk’ün hayat öyküsünü anlatıyor. Her Telden kitabı ise Baştürk’ün eğitim ile ilgili yazdığı yazılardan derlenmiş. Diğer kitap ise çocuklara yönelik Çocuklara Öyküler kitabı.