Balda nükleer kırıntı bulundu!

ABD’li bilim insanları Soğuk Savaş sırasında nükleer bomba testlerinden etrafa saçılan radyoaktif maddelerin, ülkenin doğu kıyısında üretilen balların en az yarısında bulunduğunu ortaya koydu. 122 numunenin çoğunda uranyum ve plütonyumun reaksiyonunu içeren nükleer fisyonun bir yan ürünü olan sezyum-137’yi keşfedildi. Öte yandan, Çernobil ve Fukuşima’daki nükleer felaketlerle birlikte, dünyada sezyum-137 nedeniyle gıdaların kirlenmesine ilişkin endişe büyüyor.

Yeni bir araştırmaya, Soğuk Savaş sırasında yapılan nükleer bomba testlerinden etrafa yayılan maddelerin  ABD’nin  Doğu Kıyısı’nda üretilen bala karıştığını ortaya koydu. William & Mary Üniversitesi’ndeki bir ekip, Main’den Florida’ya kadar doğu eyaletlerinden alınan 122 numunenin yarısından fazlasında, uranyum ve plütonyumun reaksiyonunu içeren nükleer fisyonun bir yan ürünü olan sezyum-137’yi keşfetti.

Bununla birlikte araştırmacılar, baldaki kimyasal madde seviyelerinin insanlara zarar vermek için yeterli olmasa da, sonuçların  nükleer deneylerin  çevre üzerindeki uzun süreli etkilerini gösterdiğini vurguladı. Diğer taraftan, sezyum-137’nin daha yüksek seviyelerde olduğu bal numunelerinin, ABD’nin daha az yağış alan ve düşük potasyum seviyeli topraklara sahip bölgelerinden geldiği belirtildi.

Araştırmacılar, sezyum ve potasyumun bazı benzer özelliklerini olduğunu, bu yüzden besin arayan bitkilerin bunun yerine nükleer kalıntıyı emdiğini, böylece polenin kontamine olduğunu söyledi.

“BAŞARDIĞIMIZ TEK ŞEY, DOĞAYI RADYOAKTİF BİR ÖRTÜYLE KAPLAMAK”

Çalışmanın yazarlarından jeokimyacı Jim Kaste, “50 yıl önce atmosferde yüzlerce nükleer silahı test ettiğimiz bir dönem yaşadık. Ancak tek elimize geçen, çok dar bir zaman aralığında doğayı radyoaktif bir örtüyle kaplamak oldu” dedi.

Diğer taraftan söz konusu çalışma 2017 yılında, bir grup üniversite öğrencisinden tatil yaptıkları yerden radyoaktif parçacıklar için test edilmesi amacıyla yiyecek getirmesiyle başladı. Öğrenciler, bir gama dedektörü ile ölçüldüğünde birçoğu sezyum-137 izlerine sahip olan farklı meyveler, kuruyemişler ve çeşitli yiyecekler getirdi. Ancak, bir Kuzey Carolina çiftçi pazarından getirilen bir kavanoz balın analizi araştırmacıları oldukça şaşırttı.

SEZYUM-137 ENDİŞESİ

Kaste, “Tekrar ölçtüm çünkü konteynere bir şey olduğunu veya dedektörümin bozuk olduğu düşündüm. Farklı bir dedektörle tekrar denedim ve kavanozda diğer yiyeceklerden yüz kat kat daha fazla sezyum-137 yakaladım” dedi.

Öte yandan, Çernobil ve Fukuşima’daki nükleer felaketlerden sonra sezyum-137 nedeniyle gıdaların kirlenmesi endişeleri artırdı ve yetkilileri raflardan yiyecekleri çekmeye zorladı. Ancak, ABD Gıda ve İlaç İdaresi (FDA) çalışmada bildirilen radyosezyum seviyelerinin endişelenecek düzeyde olmadığını açıkladı.