Zirvede Haber

Tarım ürünlerinden çiftçi değil, aracılar kazanıyor

Tarım ürünlerinden çiftçi değil, aracılar kazanıyor

TÜİK’in verilerine göre 2020 yılında bir önceki yıla göre buğdayın fiyatı yıllık yüzde 23,64, kırmızı mercimeğin fiyatı yüzde 44,31, kuru fasulyenin fiyatı yüzde 27,00 arttı.

TÜİK verilerinde tarım ürünlerinin ciddi oranda artmasını değerlendiren Ziraat Mühendisleri Odası Bursa Şube Başkanı Erkan Yaslıoğlu, ürün fiyatlarındaki artışların sorumlusunun çiftçi değil, girdi maliyetlerinin artmasından kaynaklandığını söyledi.

Ürün fiyatlarındaki artışın sorumlusu çiftçi değil

TÜİK tarafından 5 Mart 2021’de yayımlanmış olan verilerin çiftçinin eline geçen çiftçinin ürettiği veya yetiştirdiği ürünleri aracı kullanmadan toptan veya perakende satması ile oluşan birim fiyat diye tanımlandığını söyleyen Yaslıoğlu, “Yayımlanmış olan verilerden çiftçinin üretmiş olduğu bitkisel ve hayvansal ürünlerin çoğunda fiyatların faklı oranlarda da olsa arttığı görülüyor. Buradan hemen gıdada fiyat artışlarının sorumlusu çiftçidir sonucu çıkartmamak gerekir. Ürün fiyatlarındaki artışların sorumlusu çiftçi değil, girdi (gübre, tarım ilacı, hayvan yemi) fiyatlarındaki fahiş artışların ürün maliyetlerini artırmasıdır.” dedi.

Ziraat Mühendisleri Odası Bursa Şube Başkanı Erkan Yaslıoğlu, 2020 yılının girdi fiyatlarındaki artışların ne denli yüksek olduğu tabloda şu şekilde gösterdi;

TARIMSAL GİRDİ FİYATLARINDAKİ ARTIŞLAR

Girdiler Artış (%)
Üre gübresi 60,4
DAP (Diamonyum fosfat) gübresi 44,1
Tarım ilaçları 25 – 87
Saman 30,1
Besi yemi 38,7
Süt yemi 41,8
Kaynak: TZOB

En başta üretim yetersizliği olmak üzere değişik nedenlerle tarım ürünlerinin fiyatlarının arttığı görüldüğünü belirten Yaslıoğlu, “Ancak bunun bir de bu ürünlere tüketici ne kadar ödediğine bakmak gerektiğini” ifade etti.

TARIM ÜRÜNLERİ ÜRETİCİ VE TÜKETİCİ FİYATLARI

Ürünler Üretici Fiyatı (TL) Tüketici Fiyatı (TL) Aracı Kârı (%)
Mercimek 3,39 11,57 241,3
Nohut 3,82 10,07 163,6
Kuru Fasulye 8,16 16,52 102,5
Patates 1,21 2,34 93,4
Soğan 1,20 2,42 101,7
Domates 1,46 6,51 345,9
Salatalık 2,10 4,88 132,4
Portakal 1,49 6,10 309,4
Limon 2,03 4,41 117,2
Zeytin 6,66 26,81 302,6
Süt 1,78 5,20 192,1
Yumurta 0,37 0,94 154,1

Tüketiciler tarım ürünlerine üreticinin eline geçen fiyattan yüzde 93-241 oranında daha yüksek fiyat ödediğini ifade eden Yaslıoğlu, “Kısaca belirtmek gerekirse ülkemizde özellikle tarım ürünlerinde pazarlama zincirinde birçok aracı yer almakta, bu nedenle üreticiler kazanamazken, tüketiciler fahiş fiyatlar ödemektedirler. Yani gıda enflasyonunun sorumlusu çokuluslu şirketler ve market zincirleri olmak üzere aracılardır. Tarım üreticisi üretim için kullandığı tohum, gübre, ilaç gibi girdileri tekelci şirketler ve onların taşeronlarından fahiş fiyatla satın aldıklarından dolayı ürünlerini maliyetin altında veya maliyet fiyatıyla satabilmekte ve ürettiğinden kazanamamaktadır. Bu nedenle 2002 yılından bu yana 500’i aşkın çiftçi tarım yapmaktan vazgeçmiştir.” şeklinde konuştu.

Verileri cari bir fiyatla karşılaştırmak doğru bir yöntem değildir

TÜİK’in 2020 yılında açıkladığı verilerde tahıl üretim değerinin yüzde 22.99, sebze üretim değerinin yüzde 9,59, meyveler üretim değerinin ise yüzde 36,46 oranında arttığının tahmin edildiğini vurgulayan Yaslıoğlu, Ancak verileri cari fiyatlarla karşılaştırmak doğru bir yöntem değildir. Bu verilere dolar bazında bakıldığında TL bazındaki gibi bir artış söz konusu değildir. 2019’da 34.8 milyar dolar olan bitkisel üretim değeri, 2020 yılında 34.9 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir.” ifadelerini kullandı.

BursaMuhalif.com/Sibel Kahraman

ZİYARETÇİ YORUMLARI

Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu aşağıdaki form aracılığıyla siz yapabilirsiniz.

BİR YORUM YAZ