Yasaklar hangi şehirlerde kalkacak?

Türkiye’de son 24 saatte 116 bin 674 Kovid-19 testi yapıldı, 7 bin 419 kişinin testi pozitif çıktı, 82 kişi hayatını kaybetti. Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, son 1 haftada 100 bin nüfusta görülen vaka sayısı en çok artan ve azalan 5 ili açıkladı. Öte yandan son dakika olarak Türkiye koronavirüsle mücadelesinde “yerinde karar” dönemiyle 1 Mart’tan itibaren kontrollü normalleşecek. Kademeli normalleşmenin detaylarını anlatan Bakan Koca, “Esnetme veya kısıtlama kararları iller bazında iki haftada bir verilecek” dedi. Prof. Dr. Vefik Arıca ise 1 Mart’tan itibaren normalleşmenin hangi illerde kalkacağı ve hangi illerin riskli olduğuna dair açıklamalarda bulundu.

Koronavirüs yasaklarının görüşüldüğü kabine toplantısının ardından kademeli normalleşme dönemine geçileceği bildirildi. İllerin vaka ve aşı oranlarına göre düşük, orta, yüksek, çok yüksek riskli olarak dört gruba ayrılacağının belirtilmesinin ardından yasakların hangi illerde kaldırılacağı merak konusu oldu. Prof. Dr. Vefik Arıca, 1 Mart’tan itibaren normalleşmenin hangi illerde kalkacağı ve hangi illerin riskli olduğuna dair son dakika açıklamalarda bulundu.

Sabah gazetesinden Kısmet Zeynep Aktaş’ın haberine göre, “Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın açıklamalarına göre, iller risk durumuna göre hafiften yükseğe doğru olmak üzere dört gruba ayrılacak” diyen Sağlık Bilimleri Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Vefik Arıca, son dakika açıklamalarına şöyle devam etti: “1 Mart’tan itibaren 100 bin nüfusa 10’un altında pozitif vaka olan yerlerin kısıtlamaları muhtemelen kalkacak. Yüksek olan yani 100 bin nüfusta 100 kişiden fazla vaka sayısına sahip olan iller ise en yüksek risk grubuna sahip birinci grup olarak belirlenecek. Bu bakımdan grup grup normalleşme gerçekleştirilecek.” dedi.

Prof. Dr. Vefik Arıca, “Kısıtlamaların il bazında değerlendirme sonucu kalkacak olması ödül sistemi gibi oldu. Kişiler maske, hijyen, sosyal mesafe ve dördüncü kural dediğimiz aşı uygulamasına uyarsa bu durum il bazında tabloya yansıyacağı için cafe, restoran ve kıraathaneler bu illerde açılacak. Ancak bu kurallara kişisel olarak uymazsak ve bir sonraki haftanın verileri yüksek gelirse il pandemi kurulu valilik önderliğinde toplanacak tekrar kapatma kararı alınacak. Bu nedenle bu sistemi ödül sistemi gibi düşünebiliriz.” dedi.

İl bazında değerlendirmelerin hafta hafta yapılacağını belirten Prof. Dr. Vefik Arıca, sözlerini şöyle sürdürdü; “Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’nın açıklamaları doğrultusunda her hafta Türkiye geneli vaka sayılarını gösteren bir harita yayınlanacak. Örneğin 1 milyon nüfusa sahip bir şehir için, “100 bin kişide kaç vaka görülmüş?” bunun ortalaması alınarak değerlendirme yapılacak. Bu durum il pandemi kurullarının elini kuvvetlendirecek. Bu sayıya göre; cafe, restoran, kıraathane gibi işletmelerin durumu veya Milli Eğitim’e bağlı okulların açılması kararı verilecek. Eldeki verilerle açma kapama olacak.”

Kademeli normalleşme kararında baz alınacak iki önemli unsur aşı ve vaka sayısı olacak. İllere göre aşı uygulamalarının durumunu değerlendiren Prof. Dr. Vefik Arıca, “Aşılama nüfus sayısına göre önem kazanıyor. Örneğin İstanbul’da yapılan aşı sayısıyla nüfusu az olan bir ilde yapılan aşı sayısını karşılaştırmak yerine yüzdelik orana bakmak gerekiyor. Şu an 65 yaş ve üzeri vatandaşlar aşılanıyor.

En çok Ankara, Eskişehir, İzmir, İstanbul, Bursa gibi büyükşehirlerde 65 yaş üzeri için uygulanan aşılama sayı ve yüzde olarak daha fazla. Son yapılan açıklamalara göre, Karadeniz Bölgesi özellikle de Trabzon riskli görünüyordu ancak kilometrekare bazında değerlendirdiğimizde İstanbul’da dar bir metrekarede çok yüksek sayıda insan yaşıyor. Bu nedenle birincinin Trabzon değil İstanbul olduğu açıklandı. Kilometrekare başına düşen Covid-19 pozitif sayısında lider olan en riskli il şu an İstanbul” diye konuştu.

Öte yandan Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, kentlerin dört ayrı kategoride değerlendirileceği kademeli normalleşme ile ilgili, “O dört kategori ile, kentlerin ne durumda olduğunu, neyin açılıp neyin kapanacağını bileceğiz. İl il açma/kapama uygulaması iki haftada bir değerlendirilecek. 1 Mart’tan sonra, herkes kendi ilinde kafe restoran açılmalı mı açılmamalı mı söyleyecek” dedi.

Bakan Koca, Kabine toplantısı öncesinde, Milliyet’in de içinde bulunduğu bir grup gazetecinin sorularını yanıtladı. Koca, vaka ve aşılama oranlarına göre, sokağa çıkma kısıtlamalarının kaldırılması, restoran ve kafelerin açılması, yüz yüze eğitimin başlaması için mart ayı ile birlikte başlayacak kademeli normalleşmenin ayrıntılarını paylaştı.

Kentleri dört ayrı kategoride (düşük, orta, yüksek ve çok riskli) değerlendireceklerini belirten Koca, “O dört kategori ile, kentlerin ne durumda olduğunu, neyin açılıp neyin kapanacağını bileceğiz. İller bazında tedbirleri daha çok somutlaştırıp, açılım ya da kapamayı ona göre yapmayı düşünüyoruz.

İl il açma/kapama uygulaması iki haftada bir değerlendirilecek. 1 Mart’tan sonra, herkes kendi ilinde kafe-restoran açılmalı mı açılmamalı mı söyleyecek, bize ihtiyaç kalmayacak. İllere göre harita olarak vaka ortalamasını da haftalık açıklamaya devam edeceğiz” dedi.

En son 196 olarak açıklanan Türkiye’deki mutasyonlu virüsle ilgili Koca, “Hem il sayısı hem de oran olarak giderek artıyor. Şu an 37 ilde mutasyon var. Yayılımı fazla. Ancak hastalık etkisi artmış ya da azalmış değil” diye konuştu.

“Karadeniz kentlerindeki vaka sayılarında artış görülüyor. Sebebi ne” sorusu üzerine Koca, “Mutasyonla ilgi değil. Tamamen o bölgedeki hareketlilik veya o bölgedeki il bazında denetim dahil olmak üzere birçok faktör etkili olabilir” yanıtını verdi.

Bakan Koca, şunları kaydetti: “Genel olarak söyleyeyim. Bilim Kurulumuz, biz, salgının boyutunu, hangi tedbirlerin alınması gerektiğini, nasıl bulaşın olduğunu, her gün anlatmaya devam ediyoruz.

Salgının seyri, bulaşıcılığı bir araya gelmekle, kapalı ortamda bulunmakla, insandan insana geçildiği için, maske dahil bir takım tedbirleri devre dışı bıraktığımızda, bu salgının arttığını hepimiz biliyoruz. Dolayısıyla bütün 83 milyon buna hassasiyetle odaklanmalı. Herkes için söylüyorum.”

Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Kovid-19 salgınında geçen haftaya göre, her 100 bin kişide vaka sayısı en çok artan illerin Bilecik, Erzincan, Kilis, Uşak ve Çanakkale olduğunu bildirdi. Koca, Twitter hesabından, bir haftada 100 bin nüfusta görülen vaka sayılarında en çok artış ve azalış olan 5 ile ilişkin tabloyu paylaştı.

Koca, paylaşımında “Geçen haftaya göre, 1 haftada 100 bin nüfusta görülen vaka sayısı en çok artan 5 ilimiz, Bilecik, Erzincan, Kilis, Uşak ve Çanakkale. En çok azalan illerimiz ise Bitlis, Mardin, Kastamonu, Yalova ve Bingöl. Tedbir ve kısıtlamalara uyum, aşıyla birlikte en büyük gücümüz” İfadesini kullandı.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, önceki günkü kabine toplantısının ardından, 1 Mart’tan itibaren kontrollü normalleşme sürecinin başlayacağını, illerin Sağlık Bakanlığı’nın belirlediği kriterlere göre dört gruba ayrılacağını açıklamıştı.

Öte yandan Milliyet’in edindiği bilgiye göre, illerin risk grubunu netleştirecek kriterlerin yer aldığı algoritma taslağı hazırlandı. Kısa süre içerisinde yayımlanması beklenen algoritmanın içerisinde, illerdeki vaka sayıları, aşılama oranları, yoğun bakım kapasitesinin doluk oranı, servis yatışları ve doluluk oranları gibi temel kriterler yer alacak.

Bu temel kriterlerin yanı sıra başka alt ölçütler de, risk gruplarının tespitinde etkili olacak. Örneğin, risk durumunun belirlenmesinde kriter olarak yer alması beklenen yüz bin nufusta yeni çıkan vaka sayısının yanı sıra, o ildeki PCR pozitiflik oranının artış yönünde mi yoksa düşme yönünde seyrettiğine de bakılması bekleniyor.

Tüm bu veriler ve kriterler ışığında bir puanlama yapılacak. Puanlama sistemine göre de kısıtlama ve normalleşmeye ilişkin kararlar netleştirilecek. Bakanlığın ayrıca, düşük riskli ilde normalleşme ile ilgili hangi adımlar atılabileceği, yüksek riskli ilde ilave ne tür kısıtlamalara gidileceğine ilişkin bilgileri de açıklayacağı ifade ediliyor.

1 Mart itibarıyla başlayacak yeni dönemde, olası bir suistimalin önüne geçilmesi açısından illerin vaka sayılarının açıklanması illere bırakılmayacak. Sağlık Bakanlığı verileri merkezden açıklamaya devam edecek.

Yine yayınlanacak algoritmaya göre hangi ilin hangi risk kategorisinde yer aldığını da bakanlık belirleyecek. Kontrollü normalleşme döneminde kısıtlamaların illerdeki tabloya göre gevşetilip sıkılaştırılacak olmasının, önlemlere uyma konusunda vatandaşları teşvik edeceği düşünülüyor.

Türkiye, koronavirüs ile mücadelede kontrollü normalleşme dönemine geçmeye hazırlanırken, Sivas’ın Divriği ilçesi vaka sayısının sıfırlanması ile gündeme geldi. Yaklaşık 10 gündür yeni vaka görülmeyen ilçede, kısıtlamalara ciddiyetle uyulması başarıyı getirdi.

Divriği Toplum Sağlığı Merkezi Başkanı Dr. Ali Aydoğan, bu tablonun korunması için aşılamanın önemine ve dışarıdan ilçeye gelecek vatandaşların 10 günlük karantina önlemine uymalarının önemine dikkati çekti.

Aydoğan, nüfusu 16 bin 195 olan ilçede, ilk vakanın ağustosta tespit edildiğini söyledi. Aralık ayından itibaren vaka sayısında düşüş yaşandığını kaydeden Aydoğan, ilçe sağlık çalışanlarının yüzde 90’ının aşılama çalışmalarında görev aldığını ve günde aşılanan kişi sayısının 200’ü bulduğunu bildirdi.

Aydoğan, aşılama konusundaki tek belirsizliğin ikametgahı ilçede olmasına karşın dışarıda yaşadığı için aşısını farklı bir yerde yaptıranlardan kaynaklandığını ifade etti.

Divriği’de önlemlerin virüse karşı nasıl olumlu sonuç verdiğinin görüldüğünün altını çizen Aydoğan, ağustostakine benzer bir durum ve korku yaşamamak için dışarıdan ilçeye dönecek insanları 10 günlük karantina önlemine uymaları konusunda uyardı.

Aydoğan, şunları söyledi: “İlçedeki hareketlilik ağırlıkla mart-kasım ayları arasında, memleketine dönen 65 yaş üstü kesimle oluyor. İlk vaka, Kurban Bayramı’ndan sonra, İstanbul’da virüs korkusu yaşayanların memleketlerine dönmesiyle yaşanmıştı.

İlçeler arası etkileşim büyükşehirlerdeki gibi yüksek değil, bundan sonra önemli olan şehir dışından gelenlerin 10 günlük karantina uygulamasına uyması ve sağlık çalışanlarıyla iletişimi sürdürmesi.” İlçede vakaların sıfırlandığı geçen salı günü Kaymakam Mehmet Bek tarafından açıklanmıştı. Berk, “İlçemizde vaka sayısının sıfırlandığını büyük bir sevinçle söylemek istiyorum” demişti.