YUNT’UN “İMGENİN ONURU” BAŞLIKLI PODCAST YAYINININ İLK KONUĞU HALE TENGER!

YUNT, yazın bilimci ve sanat kuramcısı Zeynep Sayın tarafından hazırlanıp sunulan “İmgenin Onuru” başlıklı podcast yayınının ilk bölümünde sanatçı Hale Tenger’i konuk etti. Bölüm, hem Türkiye’de hem de dünyada insanın ve doğanın onurunu hedef alan siyasi olayların Tenger’in sanat pratiğindeki etkilerinin izini sürdü. Sayın ile Tenger arasında kurulan diyalog, sanatçının sanat yapıtları üzerinden biçimin direnişini ve imge üretim süreçlerini ele alırken “insanlık durumu” üzerine düşünmek ve “uygarlık” kavramını gözden geçirmek konusunda dinleyicilere yeni bir düşünme alanı açtı.

Hale Tenger, yapıtlarında direniş ile uçma eylemi arasındaki ilişkiye dikkat çeken Zeynep Sayın’a cevap olarak itirazı seslendirmek ve değişimi tetiklemek için yarattığı anlatım diline vurgu yaptı.  Bosna’daki savaşı konu alan  ve “Nezih Ölüm Gardiyanları: Bosna-Hersek” (1993) adını taşıyan enstalasyon aracılığıyla savaşın sesini sergi mekânına taşıyan Tenger, 2024 yılında ürettiği “Vurdumduymazlığın konforundansa kalbimi açarım daha iyi” başlıklı yerleştirmede ise çocuk seslerine başvurmasının altını çizdi. Bugün İsrail’in Gazze’de gerçekleştirdiği saldırılara kayıtsız kalınamayacağını vurgulayan Tenger, yerleştirmede yer alan ve kama adı verilen adak levhalarında kullandığı çilek imgesine de değindi:

“Çileği de Gazze için koydum. Karpuz ve çilek aynı renkleri taşıyor; karpuz daha çok biliniyor, çilek daha az. Karpuzun sembol olmasıysa Filistin bayrağının yasaklandığı yerlerde haklın ürettiği bir çözüm. Ama kabartı olarak karpuz pek anlaşılmıyor. Bu yüzden çileği seçtim. Hâlâ devam ediyor, çok üzülüyorum.”

Gazze bağlamında “hepimizin onurunun çiğnendiğini” belirten Tenger, Nan Goldin’in Neue Nationalgalerie’deki “Nan Goldin: This Will Not End Well” başlıklı sergisinin açılışındaki 22 Kasım 2024 tarihli konuşmasına dikkat çekti. Sanatçı, bu konuşmanın kendisine “sanatın gücü”nü hatırlattığını ve üretmeye “devam etmek” konusunda kendisini yüreklendirdiğini ifade etti.

Sayın’ın “soykırım ile doğa kırımın aynı şiddetten soluk aldığı”na dikkat çekmesi üzerine Tenger, “bir taşla bir canlının, bir ağacın insanla farkı yok, olmamalı da zaten” ifadelerini kullandı ve “Suret, Zuhur, Tezahür” (2019) adlı çalışmasının çağrıştırdıklarına değindi:

“O işte aslında doğaya yapılan zulüm üzerinden konuşan bir ağaç vardı. Neredeyse anime edilmiş gibiydi. Ama yalnızca bir ağacın değil, tüm insanlığın benmerkezci hâlinin ‘kendinden öteyi düşünememesinin’ bir temsiliydi. Artık çoğumuz görmek bile istemiyoruz olan biteni. Küresel ısınmayla ilgili tablolara ara ara bakıyorum; korkunçlar. Zaman çok daraldı. Ben 65 yaşındayım ve eğer yaşarsam, bu kriz kendi zaman dilimime bile sığacak kadar yaklaştı. Gerçi girse ne olacak, girmese ne! Nasıl olsa girecek. Durum çok sıkıştı. Çok üzücü. Ve bu yüzden benim gözümde bir taşla bir canlının, bir ağacın ya da dünyanın insanla arasında hiçbir fark yok. Olmamalı da zaten. Eğer gerçekten eşitlikten ve adaletten bahsedeceksek, hakikat tam olarak bu.”

Son olarak neden sanat yaptığı konusuna açıklık getiren Tenger, dikkat çeken ifadeler kullandı:

“Yapmaya devam ediyorsam delirmemek için yapıyorum. Uyuşmamak için, konfor içinde uyuşup kalmamak için. Kabul etmemek, düzeni kabul etmemek.”

“İmgenin Onuru” başlıklı podcast yayını her cumartesi yeni bölümüyle dinleyicilerle buluşacak. “İmgenin Onuru”nu Spotify ve Apple Podcast üzerinden dinleyebilirsiniz.

Yapım: YUNT

Hazırlayan ve Sunan: Zeynep Sayın

Podcast Yürütücüsü: Esra Ece Kuleci

Stüdyo: Postane Production

Fotoğraf: Postane Production

Özgün Müzik ve Post Prodüksiyon: Bilgehan Turgut

Grafik Tasarım: Dilara Sezgin

Hale Tenger Hakkında:

Hale Tenger (d.1960, İzmir), Boğaziçi Üniversitesi Bilgisayar Programcılığı Bölümü’nün ardından 1986 yılında Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Seramik Bölümü’nden mezun oldu ve yüksek lisansını 1988 yılında South Glamorgan Institute of Higher Education’da tamamladı. Tenger’in geniş üretim yelpazesi, yerleştirmenin yanı sıra video, ses, heykel ve fotoğrafı içerir. Kültürel, politik, ve psikososyal referanslardan kaynaklanan çalışmalarının karakteristik özelliği izleyicisinin duyusal ve düşünsel dünyasını aynı anda uyarmaya odaklı olmasıdır. Sanatçı 1990 yılından başlayarak günümüze kadar Türkiye’de ve yurtdışında birçok grup sergisine katılmış ve kişisel sergiler gerçekleştirmiştir. Yer aldığı uluslarası bienaller arasında 6. Ural Endüstriyel Bienali (2021); 16. İstanbul Bienali (2019); 57. Venedik Bienali (2017); 8. Havana Bienali (2003); 3. Gwangju Bienali (2000); 2. Johannesburgh Bienali (1997); Manifesta 1 (Rotterdam, 1996); 22. São Paulo Bienali (1994); 4. ve 3. İstanbul Bienalleri (1995,1992) sayılabilir. Eserleri Arter, İstanbul Modern, Centre Pompidou, Art Gallery of Western Australia ve Museum Arnhem gibi kurumsal  koleksiyonlarda yer almaktadır.

Zeynep Sayın Hakkında:

Zeynep Sayın (d.1961, İstanbul), yazın bilimci ve sanat kuramcısıdır. İstanbul’da ve Salzburg’da Alman edebiyatı, sanat tarihi ve felsefe okudu. İstanbul’da, Mardin’de, Viyana’da, Leipzig’de ve Linz’de çeşitli üniversitelerde çalıştı. Mithat Şen ve Bedenyazısı (Kaknüs, 1999), Noli me tangere (Kaknüs, 2000), İmgenin Pornografisi (Metis, 2003), Kötülük Cemaatleri (Tekhne, 2016), Ölüm Terbiyesi (Metis, 2018) ve Çizginin Boşluğu (2024) adlı kitapları vardır.

YUNT Hakkında:    

Muratcan Sabuncu tarafından kurulan ve Sultanbeyli’de bulunan YUNT, kâr amacı gütmeyen bir sanat ve etkileşim alanıdır. Sanat danışmanlığını Sergen Şehitoğlu’nun, akademik danışmanlığını ise Prof. Dr. Eva Şarlak’ın üstlendiği YUNT, toplumun sanatsal etkinliklerle karşılaşma olanaklarını artırmayı amaçlamaktadır. Sergi ve etkinliklerin yanı sıra eğitim programı ve desteklediği yayınlar ile temas ettiği kişilerin dünya ile yeni duyusal ilişkiler kurmasına imkân tanımaktadır.

Mekânın sunduğu deneyim ve etkileşim olanakları ile toplumsal değişim potansiyellerinin çoğalmasına yardımcı olmayı hedeflemektedir.

YUNT, etkinlik programı ve teşvik politikası ile sanat üretimini ve entelektüel düşünceyi destekler.

Adres:

Hasanpaşa Mahallesi
Fatih Bulvarı No: 33, 34920
Sultanbeyli/İstanbul

İletişim:

https://www.yunt.art/ | info@yunt.art

HALE TENGER FOTOĞRAF: Postane Production

“Vurdumduymazlığın konforundansa kalbimi açarım daha iyi”, 2024

Yerleştirme ve ses, Hazır nikel tama’lar (Rum Ortodoks adak levhası) ve özgün el yapımı gümüş kaplama pirinç tama’lar, demir çivi, pirinç askı aparatı, yönlü hoparlör ve ses (2’17”)

Elektro/akustik danışman: Hakan Kurşun

Değişken boyutlar

Fotoğraf Kredisi: Ali Erdemci

Yerleştirme görüntüsü: “My Dreams Were Dashed Against Your Walls”, DEO Projects, Vessa Village, Chios, 2024