Süt Üreticisi Zorda: Çiğ Süt Fiyatı Maliyetleri Karşılamıyor

İstanbul Milletvekili Doğan Bekin’den Tarım ve Orman Bakanı’na Sert Süt Raporu Soru Önergesi

---

Türkiye’de hayvancılığın sürdürülebilirliğini ciddi biçimde tehdit eden ekonomik sorunlar Meclis gündemine taşındı. Yeniden Refah Partisi Genel Başkan Yardımcısı İstanbul Milletvekili Doğan Bekin, Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı’nın yanıtlaması istemiyle süt/yem paritesindeki dengesizlik ve çiğ süt üretim maliyetlerine ilişkin çarpıcı bir soru önergesi sundu.

---

İSO Raporu: Çiğ Süt Üreticisi Alarm Veriyor

Bekin, önergesinde İstanbul Sanayi Odası’nın (İSO) yayımladığı Hayvancılık Sektör Raporuna dikkat çekerek, süt üreticisinin yaşadığı krizi rakamlarla gözler önüne serdi.

 Rapordan öne çıkan bulgular:

• Son 10 yılda süt üretimi %15 artmasına rağmen üretici maliyetlerini karşılayamıyor.

• Süt/yem paritesi 1.5 seviyesinin altında, bazı dönemlerde 1.0’ın da altına geriledi.

• Paritenin bozulması nedeniyle anaç hayvanlar kesime gönderiliyor, süt hayvanı varlığı azalıyor.

• Bu durum, et üretimini de olumsuz etkiliyor.

---

Ulusal Süt Konseyi’nin Sessizliği ve Tepki Çeken Fiyat Artışı

Önergede, Ulusal Süt Konseyi’nin çiğ süt maliyetlerini geç ve sessiz şekilde açıklaması da eleştirildi.
Nisan 2025: 1 litre çiğ süt üretim maliyeti – 15,60 TL
Haziran 2025: Maliyet – 16,38 TL
1 Ağustos 2025 itibarıyla referans fiyat: 18,35 TL (yalnızca %6,9 zam)

Bekin bu artışın, üretici maliyetlerindeki yükselişi karşılamadığını belirterek, “Üretici zararına üretim yapıyor” ifadesine yer verdi.

---

Milletvekili Doğan Bekin’in Bakan Yumaklı’ya Yönelttiği Sorular:

1. Güncel üretim maliyeti hesaplaması yapılıyor mu? Yapılıyorsa, bugünkü koşullarda 1 litre çiğ süt maliyeti ne kadardır?

2. 1 Ağustos’tan itibaren geçerli olacak 18,35 TL’lik referans fiyatın artırılmasına dair bir çalışma yürütülmekte midir?

3. Süt üreticisinin yüksek yem ve girdi maliyetlerini düşürmeye yönelik destek planı var mıdır? Varsa içeriği nedir?

4. Üreticinin 1 litre süt satarak en az 1,5 kg yem alabileceği bir fiyat dengesi için Bakanlık bir adım atacak mıdır?

5. Son 5 yılın verileriyle Türkiye’deki sütçü işletme sayısı, sağmal inek sayısı ve damızlık inek üretim rakamları nedir?

6. Üretici yaş ortalamasını düşürmeye ve sütçü işletmeleri artırmaya dönük özel bir proje ya da teşvik mevcut mudur?

7. Çiğ süt alım fiyatı regülasyonuna uymayan firmalar denetleniyor mu? Belirlenen fiyatın altında alım yapanlara işlem uygulanıyor mu?

---

Bekin’den Uyarı: “Çiftçi Üretimi Bırakırsa Bu Ülke İthal Et ve Sütle Ayakta Kalamaz”

Milletvekili Doğan Bekin, soru önergesinin gerekçesinde şu ifadeleri kullandı:

“Çiğ süt fiyatı maliyetin gerisinde kalırsa, üretici para kazanamaz.
Kazanamayan üretici süt hayvanını kesime yollar. Bu zincir kırılırsa, et krizi büyür, ithalat artar, milli üretim çöker.
Gerekli fiyat dengesi kurulmadığı takdirde bu felaket kaçınılmazdır.”

---

Sektörden Tepkiler Yükseliyor

Tarım sektörü temsilcileri, uzun süredir Ulusal Süt Konseyi’nin şeffaf ve üretici lehine kararlar almamasından şikayetçi.
Tarım politikalarının kısa vadeli pansumanlar yerine, planlı, öngörülebilir ve üretici merkezli yapıya kavuşturulması çağrısı giderek daha fazla yankı buluyor.

---

Gıda Güvenliği, Sütçü Çiftçinin Ayakta Kalmasına Bağlı

Çiftçinin üretimden kopması, yalnızca ekonomik değil stratejik bir güvenlik sorununa dönüşebilir.
Bekin’in önergesi, tarım politikalarının köklü revizyonu ve gıda egemenliğine dayalı bir modelin gerekliliğini bir kez daha Meclis gündemine taşımış oldu.