Bağımsız Cumhurbaşkanı Aday Adayı Prof. Dr. Hilmi Özden’in Vatandaşlık Satışına ilişkin Görüşleri

Bağımsız Cumhurbaşkanı Aday Adayı Prof. Dr. Hilmi Özden; yaptığı açıklamada,

“ULUSLARARASI HUKUK VE SİYASET TEORİSYENLERİ UZUN ZAMANDAN BERİ VATANDAŞLIĞIN SATILMASI OLARAK METALAŞMA KAVRAMINI TARTIŞMAKTADIR. METALAŞMA (ARAPÇA) KULLANIM EŞYASI, ALINIP SATILAN ANLAMLARINA GELMEKTEDİR. VATANDAŞLIK SATIŞI İLE BİR ÜLKENİN MANEVÎ DEĞERLERİNİ İFADE EDEN “VATAN VE VATANDAŞLIK” KAVRAMLARI TÜM NİTELİKLERİNİ KAYBETMEKTEDİR. Vatandaşlık en basit tanımla, kişinin devlete aidiyetini gösteren hukuki ve siyasi bağı ifade eder. Vatandaşlık bağı nedeniyle kişi, vatandaşı olduğu devletin diplomatik korumasından yararlanır, seçme-seçilme ve kamu hizmetlerine girme gibi birtakım haklara sahip olur. Vatandaşlık aynı zamanda ülke savunmasına katılma, vergi verme, devletin koymuş olduğu kurallara uyma ve hepsinden önemli olarak sadakat yükümlülüğünü içerir. Bu bağlamda vatandaşlık aslında kişi ile devlet arasında karşılıklı hak, görev ve yükümlülük ilişkisi doğurur(Kaya, 2021: 116). BUGÜN (2023) GEÇERLİ OLAN ANAYASAMIZIN 66. MADDESİ: TÜRK DEVLETİNE VATANDAŞLIK BAĞI İLE BAĞLI OLAN HERKES TÜRK’TÜR” DERKEN “VATANDAŞLIK VE TÜRKLÜK” BİR AİDİYET VE TERBİYE TEMELİNDE İNŞA EDİLDİĞİ VURGULAR. BU HALDE YAPANCILARA PARA İLE VATANDAŞLIK VERİLMESİ TÜRK TOPLUMUNA NE AİDİYET BAĞI NE EKONOMİK GELİŞMİŞLİK NE DE STRATEJİK AVANTAJ GETİREBİLİR. Bir an evvel Türk Vatandaşlığın Sonradan Edinimi Başlığı Altında Ekonomik Saiklerle Vatandaşlık Verilmesinin gözden geçirilmesi gerekmektedir. Diğer taraftan 1062 Kanun Numarası, 28/5/1927 tarihli: “Hudutları Dahilinde Tebaamızın Emlakine Vaziyet Eden Devletlerin Türkiye’deki Tebaaları Emlakine Karşı Mukabelei Bilmisil Tedabiri İttihazı Hakkında Kanun”da ifade edildiği üzere SURİYE VATANDAŞLARI GAYRİMENKUL EDİNİM YOLU İLE TÜRK VATANDAŞLIĞINA MÜRACAAT EDEMEZLER (Şığva, 2016: 186).

Bu kanun “Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü” web (https://nvi.gov.tr/sss-vatandaslik-hizmetleri) (Erişim Tarihi: 26. 2. 2023) sayfasında sıkça sorulan sorularda 31. sırada da belirtilmektedir.

Vatandaşlığın kazanılmasının en önemli sonuçlarından biri şüphesiz seçme ve seçilme hakkıdır. Sosyolojik açıdan ülke ile gerçek bir bağ tesis etmemiş kişilere yatırım yoluyla vatandaşlık verilmesi ÜLKENİN SİYASİ YAPISI VE SİSTEMİNE YATIRIM YOLUYLA MÜDAHALENİN ÖNÜNÜ AÇMAKTIR (Kaya, 2021: 129). SURİYELİ VATANDAŞLARA KANUNLAR IŞIĞINDA MÜLK EDİNME YOLUYLA VATANDAŞLIK VERİLEMEYECEĞİ SABİT İKEN BUNUN SİYASİLER, BÜROKRATLAR VE HALK TARAFINDAN YETERİNCE BİLİNMEDİĞİ ANLAŞILMAKTADIR. Suriyeli geçici sığınmacılar kanunlara göre asla Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olamazlar. Seçme ve seçilme hakları da söz konusu değildir. SURİYE’DEN TÜRKİYE’YE GEÇİCİ SIĞINMACI OLARAK GELMİŞ İNSANLARA HER KİM OLURSA OLSUN ONLARA MÜLK SATARAK VATANDAŞ OLACAĞINI SÖYLEYEN İŞ TAKİPÇİSİ VEYA EMLAKÇİLER SUÇ İŞLEMEKTEDİR. AYNI ZAMANDA BÜROKRAT VE MEMURLARIN BU KONUDA KANUNLARI DİKKATLE OKUMALARI VE HATA YAPMAMALARI İCAP EDER. AKSİ HALDE HER HANGİ BİR SEÇİMDE İSTER GENEL İSTER MAHALLİ OLSUN SEÇİMLERİN MEŞRUİYETİ OLMAYACAK VE İPTAL EDİLME DURUMU ORTAYA ÇIKACAKTIR.

Prof. Dr. Hilmi ÖZDEN

Bağımsız Cumhurbaşkanı Aday Adayı

Kaynaklar:

-Sinan, Şığva / İdari Yargı Kararları Işığında 1062 Sayılı Mukabele-i Bilmisil Kanununun Uygulanışı,  Hacettepe HFD, 6(2) 2016, 181–196

-Talat Kaya, (2021) Dünyadaki Örnekler Işığında Yatırım Yoluyla Vatandaşlık Uygulamasına Eleştirel Bir Bakış, İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi – İnÜHFD 12(1): 115-132