“Umuda Yolculuk” ile Göçün Sessiz Çığlığına Kulak Vermek

ZEKİ BAŞTÜRK | Bursa Vatan Medya Grubu Köşe Yazısı

Mehmet Uçar, üçüncü kitabı “Umuda Yolculuk” ile Türkiye’nin derin bir sosyal yarasına parmak basıyor: Göç ve yoksulluk. Köyden kente savrulan milyonların kaderini, Karabıyık ailesi üzerinden anlatan bu eser; hem bireysel acıları hem de kolektif dönüşümleri yalın, ama sarsıcı bir dille aktarıyor.

Uçar’ın anlatımı, ne ajitasyona başvuruyor ne de kahramanlarını yüceltiyor. Tam tersine, sıradan insanların olağanüstü direnişini; bir odalı gecekondunun daracık penceresinden sızan umutla işliyor. Varoşların suskun sokaklarında, ev içindeki telaşta, annenin kaygılı bakışında, babanın sessiz çilesinde, çocuğun okul yolundaki hayalinde yankılanıyor bu göç hikâyesi.

Yoksulluk, sadece açlık ve sefalet değil; umarsızlık, dışlanma, köksüzleşme ve insanca yaşama özlemi olarak işleniyor romanda. Uçar’ın dikkat çeken ustalığı ise, toplumsal gerçekliği edebi bir derinlikle birleştirmesi. Her sayfada, Türkiye’nin göç tarihine ayna tutan detaylar gizli.

“Umuda Yolculuk”, sadece bir roman değil; bu topraklarda ayakta kalma mücadelesi veren milyonlarca insanın sesi. Ve o ses, bu kez duyulmayı fazlasıyla hak ediyor.

“UMUDA YOLCULUK ”
Üzerine Bir Değerlendirme

Mehmet Uçar’ın üçüncü kitabı Umuda Yolculuk, köyden kente savrulan milyonlarca insanın öyküsünü  bir ailenin gözünden aktararak hem bireysel hem de toplumsal bir panorama sunuyor. Karabıyık ailesinin yaşam öyküsü, Türkiye’nin uzun yıllara yayılan göç gerçekliğinin yazınsal  bir yansıması niteliğinde. Kitap, yoksulluğun yalnızca maddi bir eksiklik değil; umarsızlık, dışlanma, köksüzleşme ve ayakta  kalma mücadelesiyle örülü bir ruhsal durum olduğunu anımsatıyor.

Uçar, kentin varoşlarında tutunmaya çalışan bir ailenin çilesini anlatırken, bunu duygu sömürüsüne düşmeden, yalın ve etkili bir dille yapıyor. Anlatı, okuru Karabıyık ailesinin evine sokuyor; bir odalı bir gecekondunun soğuğunu, nefes darlığını, telaşını ve umudunu duyumsatıyor. Yazarın dikkat çeken yönü, karakterlerini idealize etmeden, zaaflarıyla ve dirençleriyle birlikte aktarması. Bu sayede öykü,  kurmaca olmaktan çıkıp toplumsal bir gerçekliğe dönüşüyor.

Kitabın merkezindeki en güçlü damar ise kuşkusuz Gülnar’ın öyküsü. Gülnar, yoksulluğun ve toplumsal baskıların ortasında kendi geleceğini kurmaya çalışan bir kız çocuğu olarak umut temasını ete kemiğe büründürüyor. Onun direnci, yalnızca bireysel bir başkaldırı değil; eğitime erişimi hâlâ engellerle dolu olan tüm kız çocuklarına yöneltilmiş bir çağrı niteliğinde. Gülnar’ın okuma arzusu, kitabın en sarsıcı ve en edin  verici bölümlerini oluşturuyor.

Mehmet Uçar, bu romanla birlikte sosyal gerçekçi geleneğin izlerini bugüne taşıyor. Ancak bunu eski kalıplara sıkışmadan, günümüz kentleşme sorunlarını, gelir eşitsizliğini, sınıf uçurumlarını ve göçten kaynaklanan kültürel kırılmaları güncel bir bakışla işleyerek başarıyor. Üstelik roman  boyunca yazarın dili akıcı, ölçülü ve duru… Kendini öne çıkarmayan ama okurun zihninde güçlü görüntüler bırakan bir anlatım biçemini yeğlemiş.

Umuda Yolculuk, yalnızca bir ailenin dramını değil, toplumun görünmeyen yüzünü anlatan bir yapıt. Göçün yarattığı kimlik çatışmalarını, kent yoksulluğunu ve özellikle kız çocuklarının eğitim mücadelesini odağına almasıyla hem şiirsel hem de toplumsal bir derinlik kazanıyor. Mehmet Uçar’ın gözlem gücü, gerçek mekânların kokusunu ve gerçeğin sertliğini okuyucuya aktarmasıyla  birleşince, ortaya etkileyici bir roman çıkmış.

Sonuç olarak, Umuda Yolculuk hem yazınsal hem de toplumsal açıdan önemli bir okuma deneyimi sunuyor. Karabıyık ailesinin sıkışmışlığında, Gülnar’ın direncinde ve kitabın satır aralarına sinen “yaşamak için direnme” temasında, kendi ülkemizin gerçekleriyle yüzleşiyoruz. Bu yönüyle roman,  özellikle göç, yoksulluk, eğitim hakkı ve toplumsal eşitsizlikler üzerine düşünen herkes için değerli bir kaynak niteliğinde.

Çimke Yayınevi tarafından basılan ve 2024 yılında yayınlanan bu toplumsal gerçekçi romanı okumanızı öneririm.

Zeki BAŞTÜRK