Taş ocaklarının ruhsatları yenilenmemeli

Çevre ve ekoloji avukatı Erol Çiçek sosyal medya hesabından Asil Çelik San. ve Tic. A.Ş. Bursa’nın Orhangazi ilçesi, Fındıklı mahallesi sınırları içerisinde bulunan II. Sınıf Endüstriyel Atık (Cüruf) Düzenli Depolama Tesisi Projesi ile ilgili Orhangazi Belediyesi’ne bir dizi soru yöneltti.  Avukat Çiçek, sorularını Prof. Baki Canik’in konuyla ilgili raporundan çıkarımlarıyla yanıtladı.

Orhangazi’nin Fındıklı Köyü’nde yapılması planlanan cüruf atık tesisleri ile ilgili ÇED sürecinin tamamlanarak raporunun fabrikanın lehine sonuçlanmasının ardından CHP Bursa Milletvekili Erkan Aydın, cüruf depolama tesisine dönüştürülmek istenen alanın imar planlarında depolama alanı olarak geçmemesi nedeniyle imar değişikliği olmadan söz konusu tesisinin yapılmasının yasalara aykırı olduğunu belirterek konuyu Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum’a verdiği soru önergesiyle TBMM gündemine taşıdı.

İYİ Parti Orhangazi İlçe Başkanı İsmail Kaya ise Orhangazi’nin Fındıklı Köyü’nde bir fabrika tarafından yapılması planlanan cüruf atık tesisleri ile ilgili Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) sürecinin fabrikanın lehine sonuçlanmasına tepki göstererek bölgeye dökülecek cürufün ‘tehlikesiz atık’ olarak tanımlanmasına karşı “Bırakın bu lafları kardeşim cüruf tehlikesiz madde ise size söylüyorum şirket yetkilileri, süreçte sesini hiç duyamadığımız Orhangazi Belediye Başkanı, ÇED raporunu onay veren yetkililer alın o malzemeyi götürüp villalarınızın bahçesine doldurun, üzerinde sebze meyve yetiştirin.” açıklamasında bulundu.

Asil Çelik San. ve Tic. A.Ş. tarafından Bursa ili, Orhangazi ilçesi, Fındıklı mahallesi sınırları içerisinde II. Sınıf Endüstriyel Atık (Cüruf) Düzenli Depolama Tesisi Projesi aşağıda Prof. Baki Canik tarafından çizilen ve raporuyla birlikte Orhangazi Belediyesi’nde bulunan Nadir Kaynağı su toplama havzası üzerinde midir?

Çiçek’in sorunun cevabına ise Prof. Baki Canik, konuyla ilgi hazırlamış olduğu raporda şu şekilde cevap veriyor:

Orhangazi’nin su ihtiyacını Nadir kaynağı ve doğusunda Kaynarcadaki sondajların sularından karşılanmaktadır. Bu kaynaklar doğrudan ilçenin batısındaki, Fındıklı-Hamzalı arasındaki sırtlarındaki mermerlerin üzerine düşen yağış suları ile beslenmektedir. Mevcut taş ocakları da bu beslenme havzası üzerindedir.”

• Prof. Baki Canik, halen çalışan taş ocaklarının ruhsatları bitince, ruhsatlarının yenilenmemesini ve buradan kaldırılmasını önermiş midir? Eğer öyleyse, AKP Belediyeleri bu konuda bir girişimde bulunmuş mudur?

Yapmış olduğu araştırma da taş ocaklarının raporlarının tekrar yenilenmemesi gerektiğini belirten Prof. Canik, “Halen çalışan taş ocakları ruhsatları bitince yenilenmemelidir. Mermerlerin işletilmesi zorunlu ise taş ocaklarının Orhangazi’den görünmeyecek mekanlarda. Örneğin Orhangazi’nin en az 5 km batısında açılmasına izin verilmelidir. Taş ocaklarının özellikle terkedilenlerin ocak şevlerine çok hızlı büyüyen sarmaşık tüm ve bodur bitkiler dikilerek uzaktan görünüşlerini değiştirmek mümkündür. Kimi taş ocakların günübirlik turistik mekanlara dönüştürülüp, burada bodur bitkiler ile beraber ocak şevlerinin çirkin görüntüsünü engelleyen meşe vb. gibi yapraklı ve boylu ağaçlar dikilerek alana güzel bir görüntü, Orhangazililere de göl ve dağ manzaralı piknik alanlar kazandırılabilir. Bu durumda atık katı ve sıvılar taşocağı alanı ve mermerlerin mostra alanından uzaklaştırılmalıdır. Mermerlerin doğal olarak yüksek olan geçirimlilikleri dinamit patlatılmaları nedeniyle taş ocaklarında daha da artmıştır. Bu nedenle bu mekanlara kirletici katı ve sıvı hiçbir madde atılmamalı ve depolanmamalıdır.” şeklinde değerlendiriyor.

• Nadir kaynağı ve Kaynarca kirlenmekte midir? Bunun nedenleri nelerdir? Devlet Su İşleri tarafından belirlenen koruma alanı yeterli midir?

Prof. Baki Canik tarafından yapılan deneyde Hamzalı, Himmetalan obruğuna bırakılan boya 2325 m yol katlederek ortalama 36 saat sonra Nadir kaynağında görülmüştür. Akış hızının bu kadar yüksek olması kirlenmenin de aynı hızda gerçekleşmesine neden olmaktadır.

Kirlenmeye, Orhangazi ile Nadir kaynağı arasındaki kireç ve taş ocaklarının türlü atakları ile, Kaynarca kaynağının batı ve kuzey batısındaki yerleşim ve tarımdan kaynaklanan türlü kirleticiler neden olmaktadır. Kaynakların beslenme alanında hayvan otlatılması gübre ve çöp depolanması, foseptik çukur açılması veya alana ahır vb. yapılması önlenmelidir.

Devlet Su İşleri tarafından belirlenen koruma alanı iş olsun torba dolsun diye yapılmıştır. Prof. Baki Canik tarafından ve II. Sınıf Endüstriyel Atık (Cüruf) Düzenli Depolama Tesisi ÇED raporunda belirlenen koruma alanın çok küçük bir kısmını kapsamaktadır.

Koruma alanı, beslenim alanının topografik yüzey suyu bölüm hattını kapsaması gerekirken Tebliğ hükümlerine ve hidroloji bilimine aykırı olarak iç içe çizilen bir dikdörtgenle belirlenmiştir. Oysa doğada dikdötgenler, kareler, üçgenler yoktur.

Topografik yüzey suyu bölüm hattına göre yapılmış bir çalışmanın aşağıdaki Google görüntüsünde gösterildiği gibi olması gerekirdi.

 

Tesis, su toplama havzası dışında yapılabilir

Devlet Su İşleri, İnceleme Değerlendirme Komisyonu’na (İDK) sunduğu raporda “Proje alanı civarında Nadir kaynağı dışında içme suyunda kullanılan Kaynarca kaynağı ve sulamada kullanılan Ilıpınar kaynağı bulunmaktadır. ÇED raporu ekinde yer alan hidrojeolojik etüt raporunun “Sonuç ve Değerlendirmeler” kısmında da belirtildiği gibi gerçekleştirilmesi düşünülen projeden kaynaklanacak herhangi bir olumsuz durumda proje alanında yer alan karbonatlı kayaçlar akifer özelliği taşıdığından yeraltı suyunun ve dolayısıyla kaynakların olumsuz etkilemesi söz konusu olacaktır. Gerçekleştirilmesi düşünülen projenin muhtemel kirletici etkileri göz önünde bulundurularak, olası yeraltı suyu kirliliğinin önüne geçilmesi amacıyla yer seçiminin yeniden gözden geçirilmesinin ve mümkünse projenin akifer özelliği göstermeyen jeolojik birimler üzerinde gerçekleştirilmesinin uygun olacağı düşünülmektedir.” dedi.

BursaMuhalif.com/Haber Merkezi