6 MİLYAR TL REKLAM PARASI NEREYE GİTTİ?

2019 Sayıştay Denetim Raporu’nda Bahis ve şans oyunlarının gözetimini, “Toplum ve bireyler üzerindeki olumsuz etkilerinin en aza indirilmesi” amacıyla kontrolüne alan Spor-Toto Teşkilatı Başkanlığı’nın bahis oyunlarını özendiren reklamlara kaynak aktardığı belirlendi. Teşkilatın bu kapsamda yaptığı reklam ödemeleri son yedi yılda üç katı aşan bir artış ile 6 milyar TL’ye ulaştı.

CHP Bursa Milletvekili Erkan Aydın, Sayıştay Raporlarında yer alan Spor Toto Teşkilatı’nın aralarında üniversitelerin de olduğu çok sayıda kuruma şans oyunlarını özendirici reklamlar için yaklaşık 6 milyar TL aktarmasını, Gençlik ve Spor Bakanı Mehmet Muharrem Kasapoğlu’na verdiği soru önergesiyle Meclis gündemine taşıdı.

Sayıştay’ın raporlarında Spor Toto Teşkilat Başkanlığı’nın harcamaları konusunda ciddi bulguların yer aldığını belirten Erkan Aydın, bu bulguların arasında Spor Toto Teşkilat Başkanlığı’nın reklam giderlerinin, yasalara daha da önemlisi vicdanlara sığmayacak kadar çok fahiş harcamaların olduğuna dikkat çekti. Aydın, “Spor Toto Başkanlığı’nın, kontrol ve gözetiminde oynatılan şans oyunlarından el ettiği gelirin büyük bölümünü reklam bedeli olarak çeşitli kurumlara aktardığı, reklam ödemelerinden, bazı kurum ve kuruluşların hak etmedikleri halde daha fazla pay aldığı ortaya çıktığı görülmekte. 2013-2019 yıllarında reklama ayrılan bütçenin 5,8 milyar TL olduğunu tespit edilmiş ayrıca valilikler, kaymakamlıklar, federasyonlar, belediyeler ve spor kulüplerine aktarılan reklam bedellerindeki tutarsızlıkta da denetimlere takılmıştır” dedi.

Son 7 yılda yapılan reklam ödemeleri incelendiğinde;  her yıl düzenli olarak artan ve 7 yıl içinde 3 katı aşan bir artış gösteren reklam bedeli ödemeleri, 7 yılda 6 milyar TL gibi önemli bir tutara ulaşmıştır.

 YILLARA GÖRE ÖDENEN REKLAM BEDELİ (TL) 

• 2013- 475.369.571,65
• 2014- 544.728.066,34
• 2015- 634.158.946,64
• 2016- 667.622.905,26
• 2017- 914.329.769,85
• 2018- 1.250.100.707,24
• 2019- 1.357.428.107,00
• Toplam- 5.843.738.073,98

GOLF SAHASI İÇİN 2 MİLYON TL

Sayıştay’ın hazırladığı denetim raporunda reklam ödemelerine ilişkin şu tespitler yapıldı:

• Bütçe büyüklükleri birbirine yakın olan bağımsız spor federasyonlarına ödenen reklam bedellerinin önemli ölçüde farklılık gösterdiği,
• Aynı ligde mücadele eden ve seyirci kapasitesi vb. özellikleri birbirine çok yakın olan spor kulüplerine aynı yıl için büyük ölçüde farklılaşan tutarlarda reklam bedellerinin ödendiği, Aynı yıl için, aynı iş ya da hizmetlerin yapılması karşılığında il ve ilçe belediyelerine reklam bedeli adı altında çok farklı tutarlarda ödenek aktarıldığı,
• Benzer ölçeklere sahip ilk ve orta dereceli okullar ile üniversitelere ödenen reklam bedellerinin birbirinden çok farklı olduğu, görülmektedir.
• Gençlik ve Spor İl Müdürlüklerine bu kapsamda yapılan aktarmaların %10,90’ı, ülkemiz nüfusunun %0,4’üne sahip bir ilimize aktarılmış; valiliklere ve spor kulüplerine yapılan reklam ödemelerinin ise yarısından fazlası tek başına bir başka ilimize yapılmıştır.
• Nüfus ve gelişmişlik düzeyi açısından son sıralarda yer alan bir başka ilimize ise golf sahası yapımı için 2 milyon TL reklam bedeli ödenmesi kararlaştırılmıştır.
• Bu veriler, bütçeden reklam bedeli olarak tahsis edilen kaynağın çok önemli bir bölümünün belirli kurumlara mali kaynak transferi mahiyetinde olduğunu göstermektedir. Ancak bu tür transferlerin somut kriterlere, belirli esas ve usullere ve herhangi bir ihtiyaç analizine dayandırılmaksızın ve belirli bir denge gözetilmeksizin yapıldığı anlaşılmaktadır.”

“KAYNAĞIN “%10,90’I, ÜLKEMİZ NÜFUSUNUN %0,4’ÜNE SAHİP BİR İLİNE AKTARILMIŞ”

Bu kapsamda Erkan Aydın, Bakan Kasapoğlu’na şu soruları yöneltti:

“1- Spor Toto Teşkilatı’nın reklam harcamaları Bakanlığınız tarafından nasıl karşılanmaktadır?

2- Yedi yıl içinde 5.843.738.073,98 TL reklam harcamasının gerekçesi nedir?

3- Reklam gideri olarak hangi belediyelere, hangi kurumlara kaynak aktarılmıştır? Bunun dökümü yapılmış mıdır?

4- Raporda “Kaynağın “%10,90’ı, ülkemiz nüfusunun %0,4’üne sahip bir ilimize aktarılmış” denmektedir. Bu il neresidir? Neden söz konusu ile büyük bir kaynak aktarılmaktadır? Bu kaynak hangi il idarecisine yollanmıştır? Para nerede harcanmıştır?

5- Spor Toto Teşkilat Başkanlığı’nca, spor müsabakalarına dayalı sabit ihtimalli ve müşterek bahis oyunlarının özel hukuk tüzel kişilerine yaptırılmasına ilişkin ihale 11 Şubat 2019 tarihine yapıldı. İhaleyi ortağı Yıldırım Demirören’in İhaleyi Şans Girişim Ortak Girişimi kazandı. Söz konusu reklam harcamaları özelleştirme sonrasında da devam etti mi? Ettiyse bunun gerekçesi nedir?

6- Raporda da belirtildiği gibi; 7258 sayılı Futbol ve Diğer Spor Müsabakalarında Bahis ve Şans Oyunları Düzenlenmesi Hakkında Kanun’un 5’inci maddesinde ise, Kanun’un verdiği yetkiye dayalı olmaksızın spor müsabakalarına dayalı sabit ihtimalli ve müşterek bahis veya şans oyunlarını oynatanlar ya da oynanmasına yer veya imkân sağlayanlar için üç yıldan beş yıla kadar hapis cezası öngörülmüş; farklı durumlar için değişen süre ve miktarlarda hapis ve para cezaları ile diğer cezai müeyyideler getirilmiştir. Reklam veren yöneticiler yasal bir suç işlemişler midir? Bu konuda yasal bir girişim başlatacak mısınız?”